Het heeft iets aandoenlijks dat in zo'n piepklein landje als Nederland, waar het officiële kunstleven zich zó graag internationaal wil profileren, dat juist datgene dat volgens buitenlanders specifiek Nederlands is over het hoofd wordt gezien, alsnog binnen dat piepkleine sectortje -van in dit geval figuratie van realistische aard- onderscheid wordt gemaakt per regio. Maar ik moet toegeven, er is nog iets voor te zeggen ook. Ik doel op het zo nu en dan opduikende adagium Noordelijke Realisten, waarmee eigenlijk wordt gerefereerd aan schilders van divers figuratief pluimage, die in het Noorden, en dan vooral in de provincie Groningen wonen. Dat heeft veel te maken met de Akademie voor Beeldende Kunst Minerva in Groningen. Op die academie kon je tijdens al die moeizame jaren van gecompliceerde kunsttheorieën gewoon leren schilderen, van leraren die het métier zelf bovengemiddeld beheersten, en nog trouwens, want de kwaliteiten van Matthijs Röling, Wout Muller en Ger Siks, om er maar een paar te noemen, staan buiten kijf. Zo wordt ook de in Drente wonende Ben Snijders, tijd- en academiegenoot van Matthijs Röling, wel tot die categorie van Noordelijke realisten gerekend. Als een van de besten.

Er is is niettemin iets anders dat minder vanzelfsprekend is. Dat het stilleven en het naakt in de schilderkunst het einde van de twintigste eeuw gehaald hebben zal niemand ontgaan zijn, maar dat deze genres alsnog zo'n grote vlucht zouden nemen, dat was tien jaar geleden niet te voorzien. Dat de schilderkunst dood zou zijn was weliswaar al een versleten metafoor, al menigmaal achterhaald en toch weer van stal gehaald, maar de gesel van de vernieuwing knalde nog op volle kracht, en Noordelijke Realisten, dat durfde toen niemand hardop te zeggen. Niet dat Snijders zich daar ooit iets van heeft aangetrokken, die schitterde al op de Dutch Art Fair 1977, de eerste Nederlandse kunstbeurs, die destijds werd gehouden in de Koepelkerk in Amsterdam. Kort daarna koos hij voor Galerie Lieve Hemel. Inmiddels duurt de vruchtbare samenwerking al ruim 20 jaar.

Gestaag bleef Snijders in zijn werk evolueren, zijn schildertrant werd losser, het licht verdiepte zich, de picturale ingetogenheid onderging een merkwaardige metamorfose: naar een opperste bescheidenheid in de keuze van zijn onderwerpen en tegelijk een intensivering van kleur en licht, en daarnaast een nieuw aspect -ja, wat heet nieuw- voor Snijders was het nieuw en is en blijft het spannend: het naakt als portret en stilleven tegelijk. Een mooier voorbeeld van het onvoorspelbare proces van het zoeken is nauwelijks voorstelbaar. Snijders zelf heeft het altijd over zijn naakten, alsof die portretjes zo en passant tot stand komen. Misschien is dat zelfs wel zo, aan de indringendheid ervan doet dat echter niets af.

Achter de schermen, figuurlijk, speelt zich een voortdurende zoektocht af naar het juiste model, steeds weer keert Snijders terug naar modellen waar hij al prachtige schilderijen van maakte (Ruth, Fleur, Sanne), soms is daar opeens de ondoorgrondelijke, bijna duistere, blik met een even geheimzinnige uitheemse naam: Golbarg. Maar, als Snijders het heeft over het portret van twee eitjes, blijkt opeens hoe dicht het stilleven en het naakt bij elkaar liggen, hoe een verbeeldingswereld niet aan een onderwerp kan worden opgehangen, hoe de psychologie van de passie verwijst naar een wereld waar figuratie geen doel, maar gereedschap is. Abstractie is dat net zo goed, en ook daar bedient Snijders zich onbekommerd van. In veel van zijn schilderijen lijken vlakken, soms uiterst spaarzaam, gevuld met kleur en licht, hun eigen leven te leiden, ver voorbij het idee van stofuitdrukking. Natuurlijk, al datgene dat wel iets voorstelt geeft aan elk aangrenzend vlak een figuratieve functie, maar het menselijk oog kan alsnog besluiten zich alleen daarin te verdiepen, te kijken totdat de herkenbare omgeving vervaagt tot een spel puur van textuur van verf, van tintelingen, tot bron van licht en adembenemende schoonheid.


Notitie bij Woeste Ridderspoor.

Het werk van Snijders heeft op mijn ontwikkeling als galeriehouder een specifieke invloed gehad. Ik was aanvankelijk nogal streng in de leer, in zoverre dat mijn voorkeur voor detaillering erg ver ging. Zo kon het gebeuren dat, als er een tentoonstelling van Ben Snijders moest worden samengesteld, ik voornamelijk de meer gedetailleerde werken uitkoos. Ben liet me gaan, er was op dat moment genoeg werk. Maar toch was en is Snijders binnen de context van Lieve Hemel een buitenbeentje, die schildert daar waar het hem uitkomt met breed penseel of zelfs met paletmes, die als een der weinigen in staat is om binnen hetzelfde schilderij een impressionistische schildertrant te combineren met een včrgaande detaillering, en dat bracht bij mij een proces op gang. Dank zij Snijders verbreedde ik mijn gezichtsveld. Ik leerde picturale schoonheid ook in andere dan uiterst gedetailleerde schilderijen herkennen. Zodat, het leek wel een beloning, ik later alsnog weer de werken tegenkwam, die ik destijds niet had uitgekozen, en die ik nu van grote schoonheid vind. Daar is het schilderij "Stilleven met Ridderspoor" een mooi voorbeeld van.