Dames en Heren,
Welkom op deze bijzondere opening, bijzonder om meerdere redenen.
Allereerst omdat we hier zijn vanwege het nog steeds groeiende oeuvre van een schilder, die al tientallen jaren de harten van de mensen verovert.
Maar ook omdat een paar recente gebeurtenissen ons de adem deden inhouden. U weet van het motorongeluk, van de pols, die eraan moest geloven, van de onzekerheid die daaruit volgde, of Theo Voorzaat ooit nog zou kunnen schilderen. U weet ook van de goede berichten. Het laatste schilderij, "Amsterdam s'eveille", is van na het ongeluk. Dat is dus geweldig, niet alleen omdat het een mooi schilderij is, maar vooral omdat het onze ongerustheid wegneemt.
Daarnaast getuigt het ook van de topsportersmentaliteit van deze schilder, want rekent u maar dat die pols niet vanzelf weer is gaan bewegen, en niet vanzelf het penseel weer in de goede richting stuurde. Dat was voor Theo maanden van afzien.
Wel moet ik je op het hart drukken, Theo, neem de metaforen in je schilderijen niet al te letterlijk. Tot nog toe keken we met een zekere gewenning naar de schilderijen, waarop je jezelf van duizelingwekkende hoogte naar beneden liet tuimelen, zoals in het schilderij "Sint Bavo". Theo, hou het bij het schilderen van deze taferelen, ga dit niet ook in het echt proberen, de metafoor is duidelijk, we hoeven niet meer te worden overtuigd door de realiteit.
In feite is de gebroken pols in de schilderijen van Voorzaat een metafoor die op de achtergrond altijd meespeelt. Zijn schilderijen laten zien dat de mensheid zijn pols heeft gebroken en er lang niet altijd in slaagt een uitweg te vinden uit de spagaat die voortkomt uit de nostalgische verlangens naar het oude, dat al bijna is verdwenen en de onhandige onwennigheid met wat daar voor in de plaats is gekomen.
De mens gaat er standaard vanuit dat alles goed gaat, maar zo is de orde der dingen niet. Over chaos zult u mij niet horen, het ligt namelijk anders, maar laat ik bij de mens beginnen. Zegt die niet op samenzweerdigere toon dat als een zandkorreltje op een van de Galapagoseilanden omvalt, dat uiteindelijk resulteert in de val van een Nederlandse staatssecretaris? En dan vervolgens het hele proces relateert aan chaos, als om te benadrukken dat het niet aan de vermogens van diezelfde mens ligt dat hij de gevolgen van het omvallen van een simpel zandkorretje niet kan volgen, laat staan voorspellen, wat diezelfde mens diep in zijn hart evengoed wel hoopt?
Ja, ook dit is weer terug te koppelen naar Voorzaat. Altijd denken dat het altijd goed zal gaan, dat deed Theo ook. Met oprechte verontwaardiging stipuleerde hij dat hij al 55 jaar zonder ook maar het minste ongelukje op zijn racemonsters rondreed en nu overkwam hem dit. Eigenlijk laat dit heel treffend zien hoe Voorzaat zijn eigen schilderijen beleeft, niet als een bewust proces, maar instinctief. Dat deze schilder helemaal vanuit zijn hart schildert, waardoor zijn aangeboren schildertalent, samen met die topsportersmentaliteit, die in de vorm van volharding altijd al meespeelde, uitmondt in dit geweldige en steeds maar groeiende oeuvre.
Theo, daar zijn we je met ons allen heel dankbaar voor. Ik open deze tentoonstelling dan ook maar al te graag in de overtuiging dat het beslist niet de laatste keer zal zijn.
Koen Nieuwendijk.
|
|
