Dubbel Dilemma |
De vier zilversmeden, van links naar rechts: Paul Pallandt, At Brandenburg. Jef Huibers, Jan van Nouhuys. |
Geachte aanwezigen, Als er één is die nog steeds gefascineerd en bijna verbijsterd naar deze vier prachtige sculpturen staat te kijken, dan ben ik het. Als u eens wist hoeveel nachten ik heb wakker gelegen over de titel die ik dit project heb meegegeven: de Vier Jaargetijden in Honderd Kilo Zilver. Moest ik proberen de kunstzinnige kant in enkele poëtische woorden te raken, wat ik eigenlijk het liefste deed, of moest ik gehoor geven aan de vereisten van een mijner primaire taken en inspelen op het pr-gehalte van de sensatie van honderd kilo zilver? Ik heb besloten dat in ieder hoofd ook zonder mijn ingrijpen poëzie rondwaart, en dus heb ik gekozen voor de sensatie. U weet waarschijnlijk wel dat mijn belangstelling voor zilver midden jaren negentig door het werk van Goudji gewekt werd, en hoe ik er gaandeweg steeds meer door gebiologeerd raakte. Door de schittering van het materiaal, door de vormbare eigenschappen, en evengoed door de luxe teinte, zal ik maar zeggen. En natuurlijk mede door de activiteiten van de stichting Zilver in Beweging, die onder de bezielende aanvoering van Jan van Nouhuys eigenlijk al jaren dit soort dingen initiëerde. Voeg daar nog aan toe de wereld van het sierraad en die van het design, beide ook nauw verbonden met het zilversmeden, en dan dringt opeens tot ons door dat zilver een veel grotere rol speelt in ons leven dan we zo op het eerste gezicht denken. Om het eens mooi te zeggen: het Zilver als Knooppunt van het Menselijk Patroon. Dat zou je evenwel niet zeggen als je de positie van de zilversmid in de wereld van de beeldende kunst probeert te typeren. Van de kant van de opleidingen heeft men de neiging te denken in termen van een ambacht, en erger nog, men weet eigenlijk niet goed wat men met die opleidingen aanmoet. Gaan ze nu naar Amsterdam, en weg uit Schoonhoven, of omgekeerd? Zijn er wel genoeg leerlingen om het voortzetten van die opleiding te rechtvaardigen? Maar dan zou ik uw eventuele verontwaardiging weer kunnen temperen door te stellen dat opleidingen toch niet de crux van het kunstzinnig scheppen zijn, hoeveel diploma's er ook op academies worden uitgereikt. Ik ontkom er dus niet aan u met een dilemma naar huis te sturen. Wat denkt u, staan we hier in de kraamkamer van een bijzondere tak van de beeldende kunst, en kunnen we later met een voldaan gevoel terugkijken en zeggen dat we erbij waren, of zal het de weemoed zijn, die voortspruit uit de constatering dat het gebleven is bij een aantal bijzonder getalenteerde zilversmeden, die uiteindelijk een grote zeldzaamheid bleken in het landschap van het zilver, en verlangen we terug naar die fascinerende manier van driedimensionaal en reflecterend vormgeven. Hoe de uitkomst ook zal zijn, nú bent u hier, nú kunt u ervan genieten, en dat is op dit moment toch nog een aardige slotsom om de tentoonstelling voor geopend te verklaren. (Openingswoord voor de gelijknamige tentoonstelling, uitgesproken op 15 juni 2002) |