|
Kijk dames en heren, hier is weer een grens, althans een herbevestiging ervan, althans, die is steeds in beweging, dus je vraagt je soms af waar die is gebleven. Vergeeft u mij als ik niet onmiddellijk kan aangeven wat daar het nut van is, maar in de praktijk is gebleken dat harde cijfers en duidelijke grenzen de mensheid meer goed doen dan vermoedens. Zelfs het gevoel moet er zo ooit aan geloven, let op mijn woorden. Maar nu ging het om het redden van goudvissen, die gebruikt werden in een systeem voor het meten van de vervuilingsgraad van water. De mate van vervuiling werd uitgedrukt in de snelheid van hun versterven. Een laborant vond dat zo zielig dat hij iets bedacht waardoor het voortaan met bacteriën kan. Hoe lang, vraag ik u, moet het nog duren voordat het inzicht groeit dat ook bacteriën kunnen lijden? Maar de grens, daar gaat het me nu even om. Als u en ik een beer, een legkip, ja zelfs een huisvlieg zien lijden, dan grijpen wij in. De boom komt er aan, nog slechts een kwestie van inleven hoe hij het laat zien, maar horen kunnen we zijn, of haar, lijden al. Hengelen mag nog steeds, maar hoe lang nog. De geredde goudvissen zullen voor een stroomversnelling zorgen. Maar over bacteriën heb ik nog helemaal niets gehoord. Niet de vraag of ze een bewustzijn hebben, hersens of gevoel. Valt ook niet te zien, zelfs niet op de sterk uitvergrote foto's in de wetenschappelijke katerns. Dat is de clou, daar ligt de grens: zolang u en ik het lijden niet zien, dan telt het niet. |
BACK