BACK

Weekly Residuum 61 - augustus 2001 B
© foto en tekst Koen Nieuwendijk



Het is bijzonder verheugend dat men in Amsterdam oog krijgt, niet alleen voor drijfsijzen, stokpaardjes en kuttenlikkers, maar ook voor wandelende padden, gravende korenwolven en huilende zigeunerjongetjes. Helaas stond bij deze brug geen uitleg, waarschijnlijk door de terechte veronderstelling dat de doelgroep toch niet kan lezen.


Ik ben nog altijd van plan om een standaardwerk te schrijven over het exploiteren van een galerie. Wie weet keert deze impressie in een der hoofdstukken terug.

Ik fietste over de Keizersgracht, en ter hoogte van de Hartenstraat drong het tot mij door hoe vernieuwen zich verhoudt met commercie. Had ik op de man willen spelen dan had ik gesteld dat wàt een kunstenaar van het wereldverbeterende soort ook wil uitdragen, hij toch altijd vindt dat hij of zij ervoor betaald moet worden. Het gekke is dat niet ìk daarmee zit, maar zij. Met verder alle respect en gemeende belangstelling voor utopiën, maar hier weet ik even geen raad op. Zou het helpen als ik ga uitleggen dat het menselijk brein, zeker op vorderende leeftijd, minstens enige jaren nodig heeft om vertrouwd te raken met om het even welk fenomeen? Uitvinders lopen ook altijd al stuk op deze universele karaktertrek van de menselijke soort.

Maar voor kunstenaars heb ik een uitweg gevonden. Zij nemen een persoonlijke acteur in dienst, zoveel mogelijk gelijkend, en voor het overige bijgewerkt. De acteur studeert alles in wat de kunstenaar doet. Op het moment dat de kunstenaar waarneemt dat aan de dageraad de goesting van het gepeupel gloort, begint de acteur zijn rol te spelen. Hij herhaalt wat de kunstenaar enige jaren geleden deed en verkondigde, en voert kunstwerken uit in een soort play-back-techniek.

De kunstenaar kan kiezen uit verschillende opties. Hij (als altijd ook of zij) kan rustig doorgaan met onopgemerkt vernieuwen (dat vergeet men altijd, in het begrip vernieuwen zit een vertragende factor ingebouwd, je hoort het pas veel later als zodanig te herkennen, anders telt het niet -dat geeft mijzelf in zoverre enige gemoedsrust, omdat je ook niet kunt zeggen dat ik niet vernieuwend bezig ben, want ook dat kan men pas later onderscheiden, ik heb dus nog een kans, tot mijn verbazing), maar ook kiezen voor andere opties: gewoon een tijdje niets doen, of met zijn acteur mee gaan doen, al dan niet achter de schermen. Ook kan de kunstenaar undercover gaan, zich als acteur van een andere kunstenaar voordoen, al dan niet gefingeerd, bijvoorbeeld om processen wegens smaad of plagiaat uit te lokken.

Werkelijk, ik zie een zee aan mogelijkheden.


BACK