BACK
Weekly Residuum 450 - februari 2024 B
| "Redt het Erfgoed" |
Theo Voorzaat - "Erfgoed" 2021, olieverf/paneel, 45 x 65 cm
|
Als we niet uitkijken - als ik “we” zeg bedoel ik daarmee dat ik niet de indruk wil wekken, als ik commentaar lever op een bestaand initiatief, dat ik dan een schuldige wil aanwijzen. In tegendeel zelfs, net als met het onderwijs en de leesdrift van onze kinderen, er valt niets af te schuiven, wij zijn allemaal verantwoordelijk, ook ik, en zolang al die wijen niets ondernomen hebben om daar wat aan te doen, is bescheidenheid ons lot. Verder ook, maar soms moet je het expliciet benoemen. Als we niet uitkijken zal die dwarreling van erfgoederen die de Unesco over ons uitstrooit, later leiden tot een wereldbreed misverstand hoe het er vroeger uitzag, inclusief een onvermijdelijke slotsom dat het vroeger ook echt beter was. Ik gun weliswaar iedereen de positieve connotatie die het woord erfgoed aankleeft, maar is het niet verstandiger om een gelijke dosis miskleunen te behoeden voor afbraak of onttakeling of verdoezeling, al zou ook dàt best wel eens tot misverstanden kunnen leiden, in die zin dat het slopen van de Doodskist - dat rouwende gebouw dat voortijdig uit het Amsterdamse stadsbeeld verdween, dat als een reusachtige grafzerk het Waterlooplein behoedde voor al te veel malversaties, later alsnog weer als een miskleun van de bovenste plank zou kunnen komen bovendrijven, maar juist daarom zou leiden tot een actiegroep die met succes bepleit dat gebouw als supererfgoed alsnog te herbouwen. Maar nu dwaal ik af. Ik mis namelijk een categorie van erfgoed, die niet bestaat uit bouwmaterialen of landschappelijke conglomeraten, maar een cohort van gedachten en handelingen, die weliswaar absoluut niet zonder uitleg kunnen, maar die bijvoorbeeld in zo’n onwaarschijnlijke clustering als verlangen naar inzicht en behoefte aan sensatie tot uitdrukking komen in het hebben van een abonnement op zowel het NRC als de Telegraaf in de tijd dat daar alleen nog papieren edities van bestonden. Ik eis niks hoor, er valt nog zoveel te verzinnen dat in deze categorie valt. Mij gaat het erom dat het amorfe en het onstoffelijke in de erfgoedbranche niet over het hoofd gezien gaat worden. En zou bijvoorbeeld ook graag willen dat de huidige onkruidbestrijdingsmiddelen, inclusief de vigerende actiegroepen èn de lobbyisten èn de ministers van dienst èn minstens één van de verantwoordelijke producenten (is er dat niet maar één?) als zodanig uit het Eurovergeetboek worden gehouden. En om het ook eens van een andere kant te bekijken, hoewel Voorzaat slechts één van zijn schilderijen door de titel “Erfgoed” aan dit fenomeen heeft gelinkt, loopt hij in zijn oeuvre vijftig jaar voor op het draaiboek van de Unesco. Wat zou het de erfgoedlaboranten een hoop werk schelen als Voorzaat als erfgoed werd verklaard. Kunst, gedachtengoed schoonheidsbeleving en bescheidenheid: vier stoffelijke en onstoffelijke vliegen in één klap. Koen Nieuwendijk (Deze tekst op LinkedIn geplaatst onder de titel "Erfgoed en Evolutie") |