BACK

Weekly Residuum 444 - september 2017 A
© foto 2017 Zanele Muholi, Ntozakhe II, Parktown, 2016, Courtesy the artist and Stevenson gallery, Johannesburg - © tekst Koen Nieuwendijk

Redt het Gitsland

© foto 2017 Zanele Muholi, Ntozakhe II, Parktown, 2016, Courtesy the artist and Stevenson gallery, Johannesburg Publication: Blouinartinfo Adembenemend mooi en broodnodig. Ik zoek al maanden naar de juiste woorden. Beter zal ik zwijgen. Eenieder snapt onmiddellijk waarover het hier gaat. Merk op dat schoonheid als ervaring veel breder is dan opperste esthetiek. Dit moet Nederlanders raken. Zeker na de moeizame discussie over de wenselijkheid van het bestaan van Zwarte Piet. Als over duizend jaar de kunsthistorici zich afvragen waarom Sinterklaas op schilderijen altijd roze wangen heeft, zal hun eerste verklaring zijn dat hij zich schaamde voor zijn witheid. Als althans de maatschappelijke relevantie in de kunsten de tussenliggende periode heeft overleefd.

Sommige Nederlanders vragen zich sinds enige tijd vertwijfeld af of Nederland nog wel gidsland is, wat overigens blootlegt dat Nederlanders gestaafd willen hebben dat ze het beter weten dan de rest. Menigeen mist dat gidsen en neemt voetstoots aan dat men dat in het buitenland ook zo ziet. Vooral dat laatste komt hard aan. Decennia lang hebben wij in Nederland laten zien hoe iets kan worden opgelost, of hoe je vooruitloopt op complicaties. En nu, vinden er nogal wat, krijgen we de zak. Daar ben ik het dus niet mee eens. Nederland is namelijk een land in transitie. Daar waar in andere Europese landen de strijd tussen een paar partijen wordt uitgevochten, hebben de burgers van Nederland besloten zelf aan de slag te gaan. Dat resulteerde in tientallen partijen. Of het effectief is doet er niet toe, althans, zeker niet in het kader van deze beoordelingsronde. En later dan, zult u zeggen? Dat hangt van allerlei factoren af. In het leven moet je geluk hebben, in de politiek ook. Kijk naar Amerika, daar valt het nu dus een tijdje - totaal tegen de verwachting in - vies tegen. Ook dat is overigens een vorm van transitie, maar dan benaderd vanuit het negatieve. Ook daar zal het positieve zijn weg vinden, maar men zal ervoor op de barricaden moeten. Dat hoeft hier niet. Wel blijft de vraag hoe het omslagpunt bereikt kan worden, in die zin, dat de politiek ook echt begrijpt dat haar logistiek is versleten. En bereid is haar voorgangerschap pragmatischer te benaderen, te durven idealen ook echt als idealen te zien, die niet zijn te verwezenlijken, maar dienen om richting geven aan denken en doen. Een van die daden is het niet tot elke prijs doordrukken van ieders politieke wensen. We kennen dat als polderen, maar dat woord is weer van het toneel verdwenen, en compromissen zijn weer in het verdomhoekje beland. Het spijt mij zo dat ik het bij deze vage bewoordingen moet laten, maar al zou het waar zijn wat ik aanreikte, het zou stuiteren als een kwal op het Noordzeestrand. Dus, later verder. Koen Nieuwendijk

BACK