Hoeder of Hoender |
Deze vogel bouwt zijn nest op uit alles wat onverhoeds de gracht in floddert: plastic strips, boodschappentassen, eierdoosjes, het maakt niet uit, zelfs een in het water gegwaaide poster van de KunstRai is welkom. Wanneer is er wat veranderd aan het pakket van nature en nurture, dat het puur-natuur-instinct van die vogel plaatsmaakte voor een ad-hoc-houding? Het waterhoentje is duidelijk ingeburgerd. Wat heet. Deze vogel ontplooit dermate drastische territoriumdriften, dat menige grotere watervogel aan de haal gaat als het hoentje overgaat tot zijn specialiteit: het waterlopen. In tegenstelling tot zijn christelijke tegenhanger, die op een onverhoeds moment ook over het water liep, zoekt het juist geen toenadering. Helaas heb ik nog niet mogen waarnemen of ook de reiger uit WR 54 daar gevoelig voor is. |
Ik weet überhaupt niet of ik wel zal toegeven dat ik een keuringscommissie zit. Het is al
moeilijk genoeg om in minder belastende omstandigheden een oordeel te vellen dat wordt
gedragen door materiële afstandelijkheid en tegelijk emotionele betrokkenheid, maar hoe
kan ik ooit onpartijdigheid veinzen als ik er zelf van overtuigd ben dat mijn collectie
de beste ter wereld is? Ik heb besloten vooralsnog diep en lang over dit onderwerp te
blijven nadenken. Niettemin waag ik toch een poging u aan te zetten tot grensverleggend
denken door u te infecteren met een nieuw kunstbeursconcept.
Het lijkt me wel noodzakelijk dat ik eerst nog wat sleutel aan uw oriëntatie. Vertolk ik het standpunt van de grootste gemene deler als ik stel dat het goed-of-slecht-gevoelen van de meeste bezoekers weinig overeenkomst vertoont met wat er in de krant aan woorden over wordt vuil gemaakt? Hoor ik daar roepen: demagogie? Nee hoor, dat valt best mee, beide categoriën kennen uitersten die mij een unheimisch gevoel geven. Ik weet niettemin zeker dat geen der direct betrokkenen naar mij luistert, hetgeen betekent dat ik voor mijn fantasieën niet ter verantwoording kan worden geroepen, zodat ik onbekommerd mijn gedachten kan blootgeven. We gaan dus verder met de voorbereidingen. U bent vast wel vertrouwd met de gedachte dat kunst de mensheid dient. Menigeen verwart dienen met leren, maar dat is slechts een kwestie van tijd. Als leren effect heeft, dient het ergens toe, maar vrijwillig dienen doe je pas als je leergeld hebt betaald. Maar ter zake. Na decennia van dominantie van wat voorafging aan het het-mag-weer-syndroom, is het toch opmerkelijk dat, hoewel alle beurzen ter wereld, en zelfs die een godsdienst aan de man proberen te brengen, ervan uitgaan dat ze iets te bieden hebben dat de consument wil, het in kunstbeursland volstrekt acceptabel is als men beoogt de potentiële bezoeker iets te leren waarderen waar ie nog niet aan toe is, of zo. Dat is natuurlijk hartverwarmend. Het blijkt helaas het humeur van degenen, die zich dit verheffen tot taak hebben gesteld, niet ten goede te komen. Zij gedragen zich als autistische Jezus-figuren, die iedere morgen worden gedwongen havermout met klonten als ontbijt te nuttigen. We moeten dus iets verzinnen dat ook voor deze partij acceptabel is. Ik moet hier overigens onmiddellijk aan toevoegen dat de praktijk nog aanzienlijk ingewikkelder is, maar daardoor zal de opluchting, die mijn oplossing genereert, des te groter zijn. Cruciaal is wel dat ik erin slaag al diegenen, die bij het samenstellen van kunstbeurzen zijn betrokken, ervan overtuig dat keuringscommissies er ondanks hun wapen van uitsluiting in zijn geslaagd de wereld noch de kunstwereld te verbeteren. Ik zal dus wat water bij de wijn moeten doen, de keurigscommissies keurig intact laten, zelfs hun adviezen ter harte nemen, op slechts één détail na: in plaats van toelating of uitsluiting verdeelt de commissie de aanvragers in twee categorieën. U vindt de resultaten van deze selectieprocedure terug in de beursplattegrond. Na het knippen van uw kaartje wandelt u een brede avenu op, ter linkerzijde waarvan u het goedgekeurde deel van de aanvragers kunt aanschouwen, en ter rechterzijde al diegenen die naar het oordeel van de keuringscommissies niet voldoen aan de gestelde kwaliteitseisen. Zij worden dus niet meer geweerd, maar gecategoriseerd. Vanzelfsprekend roept iedereen in eerste instantie luidkeels nee. Niet alleen de afgekeurden, maar vooral juist de goedgekeurden, want welke goede galerie wil zich nou profileren ten koste van een door een dubieus oordeel getroffen collega? Dat is evenwel slechts een kwestie van acclimatiseren. Er komt een moment dat er geen grotere eer bestaat dan de verdienste zich uit de afgekeurde helft te hebben opgewerkt naar de goedgekeurde. U moet daarbij ook bedenken dat martelaarschap pas inhoud krijgt als het openbaar wordt beleden, want als het gaat zoals ik hoop, ontbrandt door deze aanpak op alle fronten strijd. Misschien is het nodig om een langwerpige vijver tussen beide helften te plaatsen om verhitte gemoederen wat af te koelen, en bovendien, mocht er iemand zijn die op water kan lopen, dan kan hij dat tenmiste ook ter plekke demonstreren. Er zullen weer pamfletten worden geschreven, er komt weer beweging in de bevroren vernieuwingsdriften. Waardoor er meer mensen dan ooit bij de kunst worden betrokken, waardoor er meer bezoekers dan ooit naar de beurs komen. Het is me eerlijk gezegd volstrekt onduidelijk of de Kunst hier Slechter of Beter door wordt, maar ergens in een verborgen hoekje van mijn hersenen vraag ik me al decennia lang af of de mensheid zich niet beter zou voelen als anderen niet steeds haar onbekommerde voorkeur afkraken. |