|
Opjagen, dat is veel erger. Ik kwam erop toen ik een interview met schrijver James Salter las, want dat was zijn laatste zin. Gewin hoeft u niet te verzinnen, dat zit in uw genen. En als het niet zo is dan bent u dubbel afhankelijk van uw medemens. Is niet erg, maar zie het onder ogen. Maak het niet mooier dan het is. Gewin is voor nodig voor brood op de plank. Wie de klus van het gewin kan klaren door prachtige en belangrijke dingen te doen moet geprezen worden. Wie zijn principes verraadt, is laakbaar, maar dat gaat ook heel goed zonder gewin. Als we een soort kunst hebben geschapen die gewin niet verdraagt, dan is er iets mis. Het gevaar van misbruik kan het niet zijn, dat komt zelfs in de context van de loutering van menige godsdienst voor, zonder dat we die afgeschaft krijgen. Het is in feite niet meer en niet minder dan gebrek aan vertrouwen. Aan gebrek aan vertrouwen moet iets gedaan worden, maar niet door bij voorbaat te stigmatiseren en te veroordelen. En concessies doen, is ook minder erg dan opjagen. De vrouw van Sjostakovitsj prijst haar man omdat hij nooit concessies deed, al wist hij Stalin te overleven. Als we concessies doen nou eens als een apart talent beschouwen waarvan de een minder heeft meegekregen dan de ander, met behoud van kwaliteit. Jawel, zonder kwaliteit is het tranentijd, tot nu toe net zo goed als met, dus waar maakt het correcte volk zich toch druk over. |
BACK