English translation
|
In Memoriam Bernard Verkaaik Op 27 maart 2020 is Bernard Verkaaik, na een korte ziekteperiode, op 74-jarige leeftijd in Amsterdam overleden. Verkaaik heeft twintig jaar lang de verbeelding van het stilleven, als genre omstreden en omarmd, gedomineerd, in die zin dat hij zich vanaf de eerste minuut nestelde in de hoge regionen van het genre. Dat daar decennia van grote, om niet te zeggen uitzonderlijke, verdiensten als illustrator aan vooraf gingen is slechts mondjesmaat tot de kunstwereld doorgedrongen. Dat hoefde van hem ook niet, maar voor een juist inzicht in zijn werk, vooral in de kracht van de soberheid van zijn stillevens, is het van belang om te weten. Verkaaik was in het laatste kwart van de twintigste eeuw één van de grootste illustratoren, in het genre realistisch schilderen, een discipline die een hoog niveau van technische beheersing eist. Dat daaraan de dwingende inbreng van derden in zijn doorgaans ongebruikelijke creaties was gekoppeld was wat Verkaaik uiteindelijk opbrak. Rond het jaar 2000 brak hij zijn carričre af en begon van voren af aan als schilder. Althans, de lonkende vrijheid bracht ook een volkomen leeg speelveld mee, dat hij, nu ongehinderd door andermans inzichten, na een paar jaar van intens zoeken, bevolkte met stillevens. Ik heb Verkaaik in de loop der jaren leren kennen als een erudiet en volstrekt integer, en tevens maatschappelijk zeer betrokken mens, in de breedste zin van het woord. In de loop der jaren groeide onze zakelijke verhouding uit tot een vriendschap. Het is mijn ervaring dat je als galeriehouder voorzichtig moet zijn met de vrijheid van spreken die binnen het kader van vriendschap gebruikelijk is, want juist artistieke integriteit veronderstelt ook een kritische instelling voor wat betreft de vrijheden die je jezelf wel kunt of juist niet wilt permitteren, besefffende dat de lijn tussen goede raad en betrokkenheid enerzijds en beďnvloeding en eigenbelang anderzijds maar dun is. Wat alles bij elkaar maakte dat nog eerder hij het was die mijn doen en laten beďnvloedde, dan andersom. Naast een diep gevoel van gemis is het ook een vorm van frustratie dat het me niet is gelukt hem in de met zijn overlijden afgesloten periode de erkenning te bezorgen die hem in mijn ogen toekomt. Althans, als ik zeg te vroeg, realiseer ik me ook dat de tijdelijkheid van het leven een andere tijdschaal heeft dan de doorwerking van zijn stillevens op het heden en de toekomst. Wat me weer doet beseffen dat het me is gegund ook in de toekomst nog intensief aan zijn reputatie te werken. Wat me troost. Koen Nieuwendijk |
|
|
In Memoriam Bernard Verkaaik After a brief illness, at the age of 74, Bernard Verkaaik passed away in Amsterdam on the 27th of March 2020. It was Verkaaik who for two entire decades dominated the portrayal of the still life – so controversial yet cherished as a genre – in that without even trying he immediately, and lastingly, catapulted himself to the uppermost echelons of the genre. The fact that in the course of the preceding decades he had already more than proved his mettle as an exceptionally gifted illustrator is something that has largely gone unnoticed by the art world. Not that Verkaaik himself cared one way or the other, but it is nevertheless fundamental in gaining a proper appreciation of his work, the powerful austerity of his still lifes in particular. All through the final quarter of the twentieth century Verkaaik was one of the leading illustrators in the genre of realistic painting, which as a discipline calls for a superior level of technical skilfulness. It was the compelling interference by third parties with the artist’s typically unusual creations which eventually prompted him around the start of the new millennium to abandon his career as an illustrator and start over as a painter proper. It was this newly found atmosphere of beckoning freedom which after several years of intense searching gave the artist – no longer weighted down by other people’s opinions – a completely empty playing field to populate with his own still lifes. Over the years I have come to know Bernard Verkaaik as a sophisticated thinker, a man of uncompromising scrupulousness and someone with a strong social conscience in the broadest possible sense. The business association between us gradually evolved into genuine friendship. It is my experience that a gallery owner must handle the freedom of expression that customarily prevails between friends with kid gloves, as artistic integrity more than anything else presupposes a critical attitude as to the liberties one feels one can afford, or by contrast can decline to afford, in the knowledge that it is a wafer-thin line between good advice and loyalty on the one hand and control and self-interest on the other. Which paradoxically ended up making him more likely to influence me in my doings than I could ever have been influencing him. My profound sense of loss at his death is coupled with a feeling of frustration for not having succeeded during his lifetime in getting him the recognition I feel he should have enjoyed. Then again it cannot be denied that the transience of life comes with a different timescale than that presiding over the impact his still lifes will have, now and in the future. Which in turn brings the comforting message home that not even his death should keep me from devoting myself to adding to the reputation he so richly deserves. Koen Nieuwendijk |
|
