Peter van Poppel Utrecht, 19 juni 1945 - Utrecht, 19 mei 2023 In memoriam Peter van Poppel Op 19 mei 2023 is Peter van Poppel op 77-jarige leeftijd in zijn geboorteplaats Utrecht overleden. Een schok was het niet, het ziekteverloop nam jaren, maar zo’n menselijke mens als Peter niet meer aan te kunnen spreken, dat tijdelijke besef van nietbestaande eeuwigheid, al is wat voorbij is eeuwig voorbij, maar als je iemand beter kent, dan zoek je terug naar de belangrijke momenten, het beleven waarvan alsnog in het veranderde perspectief zich in waarde laat verdubbelen. Het is niet de eerste keer dat ik over Peter in de derde persoon spreek of schrijf. Vrijwel elk stukje gaat daar in feite mank aan, wat dan zo zwaar weegt dat het me zou opluchten als het woord hij verboden werd, of slechts aangewend zou mogen worden in een verhouding van één op honderd woorden. Maar mag ik stellen dat Peter in de loop van zijn schildersleven facetten van ons nationaal bewustzijn zichtbaar heeft gemaakt? En de personen op zijn panelen liet goochelen met wat onverklaarbaare niemandalletjes leken? Of zelfs zonder dat? Neem de proef op de som en kijk hoe schilders dat in ons omringende landen, en verder elders in de wereld, deden en doen. Men vraagt zich dikwijls af wat dat toch is, nationaal bewustzijn. Zonder de vraag te beantwoorden, maar dat is toch echt wat Peter in beeld heeft gebracht. Dat beeld is buitengewoon uitnodigend om daarop verklarende taal los te laten - ik heb mezelf eraan bezondigd, zwoegend, het brein op buigen of barsten, om tenminste uit mededogen voor de vragende ogen begrip te simuleren - maar je wist dat wat Peter in verf transformeerde zich toch niet vangen liet. Naar mijn gevoel heb ik Peter veel te kort gekend. Maar ook dat is weer zo’n Nederlandse opmerking. Het is ook nooit goed. Jarenlang heb ik met een half scheef oog naar mijn collega’s Ton en Dobs van Dijk gekeken. Ik hoop dat u zich niettemin kunt voorstellen dat ik naast de betrokkenheid met hun dood, blij was dat ik wat Peter betreft het stokje nu kon overnemen. Niettemin, de eerste keer dat ik Peter en Wijnie opzocht in hun huisje aan de Vecht voelde dat bijna aan als een soort sollicitatie, ook al kenden we elkaar inmiddels al meerdere jaren. Ik betrapte me erop dat ik veel te snel zat te praten, maar gelukkig, Peter bleef zichzelf. Peter bleef zijn schilderijen. Zo eenvoudig en gecompliceerd ineen, onverwoordbaar. We zeggen wel eens, als een geliefd persoon vertrekt, dat hij dan een leemte achterlaat, maar met Peter ligt dat anders, Er is zijn oeuvre. Hoe zwaar daarnaast het gemis van zijn persoonlijkheid ook mag wegen, nog eeuwen zal hij ons inpeperen wie wij zijn. Met het oogmerk onvervaard verder te gaan met het bestendigen en uitbouwen van zijn reputatie hoop ik daaraan bij te dragen. Je bent nog niet van me af, Peter. Koen Nieuwendijk. |
|
|
||||